Informacje ogólne i szkolenia biblioteczne

Dzisiejsza biblioteka akademicka powinna być podporą i dopełnieniem procesu dydaktycznego i badawczego uczelni.

Zakres działań specjalistycznej Biblioteki Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej określa i definiuje System Biblioteczno-Informacyjny Politechniki Warszawskiej (SBI PW).

Od momentu powstania Biblioteka jest ważnym elementem wsparcia działalności badawczo-dydaktycznej pracowników oraz doktorantów jednostki. Funkcjonowanie jej skupia się, jednak przede wszystkim wokół obsługi bibliotecznej oraz informacyjnej studentów, czym wspiera proces edukacyjny. Wychodząc naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom użytkowników dba o aktualność i kompletność księgozbioru, gromadząc i udostępniając literaturę naukowo-techniczną związaną z inżynierią i ochroną środowiska oraz z naukami pokrewnymi. Istotnym czynnikiem w korzystaniu z zasobów nauki, jest możliwość nieograniczonego miejscem dostępu do różnych źródeł wiedzy, takich jak katalogi, bazy danych czy repozytoria, co jest realizowane przez Bibliotekę w procesie komunikacyjno-informacyjnym. Wychodząc naprzeciw odbiorcy, komunikuje się z użytkownikami za pomocą narzędzi, które promują zasoby i usługi w środowisku akademickim.

Początki specjalistycznej Biblioteki Wydziałowej sięgają roku 1955, kiedy z inicjatywy docenta Leona Bożko (biolog, specjalista w dziedzinie mikrobiologii i oczyszczania ścieków, profesor Politechniki Warszawskiej), wieloletniego opiekuna i przyjaciela Biblioteki, została powołana do funkcjonowania. Początkowo zlokalizowana była, podobnie jak część Katedr Wydziału Inżynierii Sanitarnej, na Wydziale Chemicznym. Do 1974 roku, ze względów lokalowych i finansowych, w ograniczonym zakresie spełniała cele właściwe dla tego typu biblioteki, takie jak: obsługa studentów, prenumerata czasopism i podręczna czytelnia. W 1974 roku postanowiono zlikwidować wszystkie biblioteki zakładowe i instytutowe oraz przenieść znajdujące się w tych jednostkach księgozbiory w jedno miejsce.

Inicjatorką i organizatorką Biblioteki już w Gmachu Wydziału Inżynierii Sanitarnej i Wodnej, nowo wybudowanym budynku przy ul. Nowowiejskiej 20, była mgr Zofia Błachowicz. Pani Zofia, przy żywym zainteresowaniu oraz ogromnym finansowym wsparciu ówczesnego dziekana Wydziału prof. dr. hab. inż. Henryka Waldena, podjęła się organizacji przestrzennej ofiarowanego zespołu lokali. Wyposażyła pomieszczenia biblioteczne w niezbędny sprzęt, a najnowszą literaturę naukowo-techniczną wręcz „zdobywała”, np. przez przychylność pracowników naukowych Wydziału, którzy dzięki członkostwu w PAN i przydziałowi dewiz ponosili koszty zakupywanych książek zagranicznych. Cennym źródłem gromadzenia zbiorów była (i jest również teraz) wymiana i dary od instytucji i czytelników. Cały księgozbiór był wtedy opracowany ręcznie w tradycyjnym katalogu kartkowym, który w kolejnych latach był stopniowo nadbudowywany. Wraz z tendencjami unowocześniania narzędzi pracy bibliotecznej, podnoszenia standardów oraz postępowaniem automatyzacji Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej, Biblioteka Wydziałowa w 1994 roku zaczęła tworzyć katalog w pierwszym komputerowym systemie bibliotecznym ISIS (Intel Systems Implementation Supervisor). ISIS, zwany pakietem Mikro CDS/ISIS, został opracowany przez UNESCO i od 1986 do czerwca 2002 roku funkcję jego dystrybutora w Polsce pełnił Instytut Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej, skąd od 1986 roku był przekazywany nieodpłatnie. Cyfrowe opisy katalogowe dotyczyły przede wszystkim nowych nabytków, jednakże z uwagi na stworzony w 1995 roku „Plan informatyzacji BG PW na lata 1995–1999” sukcesywnie dokonywano retrokonwersji opisów bibliograficznych z katalogu kartkowego do katalogu komputerowego w celu cyfryzacji inwentarzy archiwalnych.

By rozwinąć działalność i rozszerzyć oferowane użytkownikom usługi na miarę XXI wieku, w 2004 roku, w związku z komputeryzacją sieci biblioteczno-informacyjnej w Politechnice Warszawskiej, Biblioteka Wydziałowa przystąpiła do nowego systemu katalogowania i udostępniania zbiorów – ALEPH (Automated Library Expandable Program Hebrew University of Jerusalem) – zintegrowanego systemu bibliotecznego, stworzonego w celu zarządzania danymi bibliotecznymi. W początkowym etapie wdrożenia systemu całość zbiorów została poddana szczegółowej i kompleksowej segregacji i selekcji oraz zmianie lokalizacji poszczególnych księgozbiorów – było to duże wyzwanie, gdyż Biblioteka realizowała bieżące zadania. Nie obyło się również bez częściowego remontu Biblioteki, towarzyszących niezbędnych prac technicznych oraz zakupu sprzętu komputerowego. Całość skatalogowanych w ISIS-ie materiałów została „przetransportowana” do nowego systemu ALEPH, a zbiory książkowe opatrzono etykietami z sygnaturami i kodami kreskowymi.

Modernizacja usług biblioteczno-informacyjnych Biblioteki Wydziałowej była konsekwencją kolejnych zmian funkcjonowania. W 2006 roku po intensywnym przeszkoleniu zespołu przez Oddział Opracowania Druków Zwartych BG PW, Biblioteka otrzymała uprawnienia do Narodowego Uniwersalnego Katalogu Centralnego NUKAT. W rezultacie Biblioteka otrzymała zaproszenie do zespołu realizującego projekt pt. „Tworzenie Narodowego Uniwersalnego Katalogu i jego implementacja dla potrzeb katalogu centralnego bibliotek Politechniki Warszawskiej”, który został wyróżniony nagrodą JM Rektora PW. Rozbudowa centralnego Systemu Biblioteczno-Informacyjnego PW o zasoby Biblioteki WIBHIIŚ w roku 2006, przyczyniła się do znacznie lepszego zaprezentowania i wykorzystania posiadanych zbiorów. Księgozbiór Biblioteki przez lata rozrastał się dzięki zrównoważonej polityce gromadzenia zbiorów, czyli sukcesywnym zakupom, wymianie oraz darom czy inicjatywie corocznej wystawy zagranicznych książek naukowych, gdzie prezentowane jest najnowsze piśmiennictwo naukowo-techniczne.

Efektem wystaw oraz ścisłej współpracy z gronem naukowym jest znaczna rozbudowa księgozbioru obcojęzycznego. Ponadto Biblioteka WIBHiIŚ podejmuje się działań związanych z akredytacją jednostki poprzez współudział Redaktorów Wydziałowych w tworzeniu Bazy Wiedzy Politechniki Warszawskiej, którzy ewidencjonują i archiwizują dorobek piśmienniczy, wydawniczy i dydaktyczny pracowników, doktorantów, studentów Wydziału, który ma również na celu podniesienia widoczności ich dorobku naukowego.