Pożegnanie dr inż. Lidii Gajkowskiej-Stefańskiej

Lidia Gajkowska-Stefańska (18.I.1944-24.VIII.2020). Doktor inżynier, wieloletnia nauczycielka akademicka, specjalistka z zakresu technologii wody i ścieków. W 1969 roku ukończyła studia wyższe w Politechnice Warszawskiej, na Wydziale Inżynierii Sanitarnej i Wodnej otrzymując stopień magistra inżyniera urządzeń sanitarnych, przedstawiając pracę z dziedziny technologii wody i ścieków. Bezpośrednio po ukończeniu studiów rozpoczęła pracę na Politechnice Warszawskiej, w Katedrze Chemii Sanitarnej i Technologii Wody i Ścieków, a po reorganizacji w Instytucie Inżynierii Środowiska, kolejno na stanowisku inżyniera stażysty, inżyniera, asystenta, starszego asystenta i adiunkta. Stopień naukowy doktora nauk technicznych nadany uchwałą Radą Wydziału ISiW otrzymała 20 czerwca 1978 roku na podstawie rozprawy doktorskiej pt. „Kinetyka beztlenowego, biochemicznego rozkładu substancji organicznych w wysokoobciążonych ściekach przemysłowych”. Dorobek naukowy i publikacyjny to szereg ogłoszonych drukiem publikacji. Niektóre z nich, jak np. „Badania nad II stopniem oczyszczania ścieków z przemysłu cukierniczego” miały charakter wdrożeniowy i stanowiły podstawę do wykonania projektów technicznych oczyszczalni ścieków przemysłowych dla cukrowni Glinojeck. Zainteresowania badawcze dr inż. Lidii Gajkowskiej – Stefańskiej skupiały się wokół procesów rozkładu biochemicznego substancji organicznych w ściekach i osadach pościekowych oraz w procesach zachodzących w odbiornikach wodnych. Uczestniczyła w szeregu konferencji i zjazdów naukowych, wygłaszając referaty dotyczące badań prowadzonych początkowo w Zakładzie Inżynieryjno-Sanitarnej Ochrony Środowiska, powstałym z części dawnej Katedry Chemii Sanitarnej i Technologii Wody i Ścieków. W ramach pracy naukowej opracowała znaczące dla ochrony środowiska technologie: „Biostabilizacja beztlenowa stężonych ścieków cukrowniczych (BRP-6 1975/78), „Biostabilizacja stężonych ścieków tłuszczowych” (BRP-6 1987), „Odwadnianie osadów poflotacyjnych z zakładów przemysłu mięsnego” (BRP-19/7 1989). Opracowane, jako współautorka, skrypty pt. „Procesy biochemiczne w rzekach i zbiornikach wodnych” (1982) czy pt. „Laboratoryjne badania wody, ścieków i osadów ściekowych. Cz. 1 i Cz. 2 (1990) były materiałami pomocniczymi do ćwiczeń m.in. do przedmiotów „Procesy biochemiczne w odbiornikach naturalnych” czy „Ochrony wód przed zanieczyszczeniem” i do dziś stanowią żelazną pozycję wielu bibliotek naukowych w kraju. Jej zawodową pasją była praca dydaktyczna. Spędziła tysiące godzin pracując ze studentami, prowadząc zajęcia laboratoryjne oraz zajęcia terenowe, nieraz w spartańskich warunkach. Była autorką programów i instrukcji do wykładów i ćwiczeń np. z „Chemii wody i ścieków” czy programów praktyk pomiarowych. Wypromowała wiele prac magisterskich, które na przestrzeni lat były nagradzane i wyróżniane. Oprócz pracy zawodowej dr inż. Gajkowska-Stefańska pracowała społecznie, aktywnie działając np. w Przedszkolu Politechniki Warszawskiej. Wielokrotnie wyróżniana nagrodami Rektora Politechniki Warszawskiej za osiągnięcia dydaktyczne i organizacyjne.

W życiu prywatnym miała dwie wielkie pasje. Przez niemal całe życie towarzyszyły jej psy, począwszy od maleńkiego maltańczyka aż po perfekcyjnie wyszkolonego owczarka niemieckiego. Dała wspaniały dom kilku psom bezdomnym. Była też znana ze swych „zielonych palców”, a w jej ogrodzie można było podziwiać okazałe rododendrony, peonie, dalie i krzewy różane.