Pożegnanie doc. dr inż. Czesława Kempy

Z głębokim żalem i smutkiem zawiadamiamy, że dnia 18 września 2021 roku, w wieku 101 lat zmarł doc. dr inż. Czesław Kempa – wieloletni pracownik naukowo-badawczy, związany z Politechniką Warszawską od 1949 roku. Były prodziekan ds. nauczania (1978-1981), oraz prodziekan ds. studenckich i dydaktycznych studiów dziennych (1981-1984) Wydziału Inżynierii Sanitarnej i Wodnej. Kombatant, inżynier budownictwa, wybitny specjalista w zakresie konstrukcji i betonów hydrotechnicznych, autor wielu publikacji naukowych, ekspert i praktyk budownictwa, członek stowarzyszeń branżowych, promotor prac doktorskich i dyplomowych. Człowiek niezwykłej rzetelności, otwarty i życzliwy ludziom, wychowawca młodzieży studenckiej.
Najbliższym Pana Docenta wyrazy głębokiego współczucia składa Dziekan Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej wraz z całą wydziałową społecznością.

 

Doc. dr inż. Czesław Kempa urodził się 28 kwietnia 1920 roku w majątku Królewskie koło Ostrzeszowa, w Wielkopolsce. Uczęszczał do szkoły podstawowej w Rogaszycach oraz gimnazjum i liceum ks. Salezjanów w Ostrzeszowie, które ukończył w maju 1939 roku.

W grudniu 1939 roku jego rodzina została wysiedlona do Generalnej Guberni, do powiatu Mińsk Mazowiecki. Czesław Kempa pracował w tartaku Porawy – Mrozy, jako praktykant, do grudnia 1941 roku, skąd przeniósł się do warszawskiej firmy budowlanej „Żmigrodzki i Spółka”, w której pracował do czerwca 1943 roku. W tym samym roku wstąpił do Państwowej Wyższej szkoły Technicznej. Po Powstaniu Warszawskim wrócił w rodzinne strony. Po otwarciu Politechniki Warszawskiej rozpoczął w niej studia na Wydziale Inżynierii, które ukończył 5 marca 1948 roku z tytułem inżyniera budownictwa lądowego. Od maja 1945 do stycznia 1949 pracował – wraz z dwoma starszymi braćmi – w rodzinnej firmie budowlanej Pomorskie Przedsiębiorstwo Budowlane w Gdańsku – Wrzeszczu.

W lutym 1949 roku zatrudnił się w Politechnice Warszawskiej na stanowisku starszego asystenta w Katedrze Geologii i Petrografii na Wydziale Inżynierii, później w Zakładzie Mechaniki Technicznej w Katedrze Konstrukcji Budowlanych na Wydziale Komunikacji (od 1 stycznia 1950 r.). Pracę w Uczelni łączył z zatrudnieniem w Zakładach Wytwórczych Przedsiębiorstwa Budowlanego MBP (do lutego 1953 r.), a później w Centralnym Biurze Studiów i Projektów Kolejowych (do 1958 roku).

W 1953 roku przeszedł na Wydział Budownictwa Wodnego do Katedry Budownictwa (od 1 września 1953 r.), gdzie początkowo zajmował stanowisko starszego asystenta, a od kwietnia 1956 r. adiunkta.

W 1957 roku uzyskał uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi i sporządzania projektów (planów) tych robót.

W latach 1957/58 oraz 1959/60 był przedstawicielem pomocniczych pracowników naukowych w Radzie Wydziału Budownictwa Wodnego. Szereg lat sprawował funkcję opiekuna grup studenckich.

W 1968 roku został tzw. adiunktem stabilizowanym – starszym wykładowcą, a od 1 stycznia 1972 roku docentem (w Instytucie Zaopatrzenia w Wodę i Budownictwa Wodnego na Wydziale Inżynierii Sanitarnej i Wodnej).

W okresie od 14 listopada 1972 do sierpnia 1977 roku przebywał na kontrakcie w Algierii.

Od 1 października 1978 roku do 31 sierpnia 1981 roku był prodziekanem ds. nauczania na Wydziału Inżynierii Sanitarnej i Wodnej, a od 1 września 1981 do 31.08.1984 – prodziekanem ds. studenckich i dydaktycznych studiów dziennych.

Na emeryturę przeszedł 1.10.1990 r., ale przez kolejny rok akademicki (do 30.09.1991 r.) kontynuował jeszcze częściowe zatrudnienie kierując Studium Podyplomowym „Betony w Hydrotechnice”.

Należał do Związku Nauczycielstwa Polskiego, Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa, Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych, Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (za działalność w Ruchu Oporu w okresie styczeń 1943-sierpień 1944).

Za swoją pracę był wielokrotnie nagradzany przez Rektora PW, a w 1970 roku uzyskał nagrodę Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Armii Krajowej.

Obszar zainteresowań naukowych i praktycznych doc. Cz. Kempy to konstrukcje w budownictwie wodnym, w szczególności betonowe konstrukcje hydrotechniczne oraz technologia betonów hydrotechnicznych.

Doktorat obronił w roku 1963. Tytuł rozprawy to: „Określenie wytrzymałości betonu na rozciąganie” Promotorem był prof. Zygmunt Boretti.

Dorobek naukowy i praktyczny doc. Czesława Kempy w okresie do mianowania na stanowisko docenta (1972) to 21 pozycji publikowanych (w tym 18 współautorskich) i 32 prace naukowo-badawcze, 19 opracowań projektowych i 46 opracowań naukowo-technicznych. Na podkreślenie zasługują wczesne prace (z lat 40-tych i 50-tych XX wieku) dotyczące technologii prefabrykacji i budownictwa prefabrykowanego.

Do późniejszych prac badawczych o szczególnym znaczeniu należy zaliczyć m.in. programy wieloletnie:

• “Ocena pracy betonowych konstrukcji w świetle wyników badań i pomiarów uzyskanych przy zastosowaniu urządzeń kontrolno-pomiarowych zainstalowanych na obiektach hydrotechnicznych” (PR-7.02.03.06),
• “Wytyczne stosowania normy PN-81/B-03264 w obliczeniach statycznych i projektowaniu konstrukcji hydrotechnicznych” (PR-7.04.06.08/05),
• Laboratorium terenowe badania wodoszczelności betonów” (CPBR 11.10, cel 61, zadanie 1)

Duże znaczenie dla praktyki budownictwa wodnego miały także wieloletnie nadzory naukowe nad jakością betonów hydrotechnicznych, wykonywane pod kierownictwem doc. Cz. Kempy, na realizowanych wówczas obiektach zaporowych: Besko na rzece Wisłok,  Dobczyce na rzece Rabie, Klimkówka na rzece Ropie, Czorsztyn-Niedzica i Sromowce Wyżne na Dunajcu, Świnna Poręba na Skawie i Wióry na rzece Świślinie.

Efektem tych prac było m.in. opracowanie projektu nowej normy branżowej „Beton hydrotechniczny” (IMGW 1988) oraz „Warunków technicznych wykonania i odbioru robót w dziedzinie gospodarki wodnej w zakresie konstrukcji hydrotechnicznych z betonu” (MOŚZNiL 1994).

W czasie ponad czterdziestoletniej pracy w Politechnice Warszawskiej doc. Czesław Kempa wypromował wielu inżynierów i dwoje doktorów. Jako twórca i opiekun laboratorium miał także swój udział w wielu innych pracach doktorskich realizowanych w Zespole Materiałów i Konstrukcji Hydrotechnicznych prof. Zygmunta Borettiego.

”Na szczególne podkreślenie zasługuje działalność dr Czesława Kempy w dziedzinie realizacji prac naukowo-badawczych. Dzięki Jego inicjatywie, zdolnościom organizacyjnym i osobistemu wkładowi pracy powstało laboratorium Zakładu. Trzeba dodać, że laboratorium to (…) jest jedynym w kraju – w takim szerokim zakresie zajmującym się technologią betonów hydrotechnicznych i stalowych zamknięć budowli wodnych.” Cytat z opinii prof. Z. Borettiego (marzec 1971).

Ciekawostką związaną z zaangażowaniem doc. Czesława Kempy w problematykę prefabrykacji był Jego znaczący udział w odbudowie ogrodzenia Terenu Głównego Politechniki Warszawskiej w latach 60-tych XX w. Zachowało się pisemne podziękowanie ówczesnego dyrektora administracyjnego Uczelni (z 6 października 1964 r.) dla doc. Czesława Kempy oraz mgr inż. Janusza Piegata (obaj z Zakładu Konstrukcji Budowlanych i Wodnych) za opracowanie koncepcji, wykonanie dokumentacji inwentaryzacyjnej, opracowanie form i technologii produkcji elementów prefabrykowanych w laboratorium Zakładu oraz sprawowanie nadzoru nad produkcją elementów i budową parkanu.

Parkan – odbudowany tzw. systemem gospodarczym – przetrwał ponad 50 lat i nie bez trudności, analogicznych do tych z przywołanego okresu, jest aktualnie odbudowywany ale już w systemie zleceniowym.

W wielokrotnie wyrażanych opiniach doc. Kempa zawsze uczulał swoich współpracowników na dbałość o warsztat pracy, tj. zaplecze laboratoryjne i jego wyposażenie sprzętowe, gdyż słusznie uważał, iż bezpośredni kontakt studentów z metodami badawczymi jest niezastępowalnym elementem ich edukacji zawodowej. Kładł też duży nacisk na to, aby nauczyciele akademiccy zdobywali praktykę inżynierską w nauczanym przez siebie zakresie, aby swój zawód praktycznie wykonywali.

Doc. Czesław Kempa, jako Wielkopolanin, do wykonywanych zadań zawsze podchodził pragmatycznie, ze świadomością, że mają sens wtedy, gdy są użyteczne.

Metody działania mogą się zmieniać, ale priorytety kształcenia kadr technicznych są zawsze te same: tyle jest ono warte, ile jego adepci rzeczywiście potrafią zrealizować w swoim zawodzie.

/aut. prof. Zbigniew Kledyński/