Współczesne problemy inżynierii i ochrony środowiska

Zeszyt 55

SPIS TREŚCI
Anna Kołakowska, Marek Mitosek
Ocena rodzaju ruchu w przewodzie pracującym pod ciśnieniem w warunkach oscylacyjnego przepływu wody str. 5
Słowa kluczowe: quasi-ustalony przepływ, oscylacje ciśnienia, straty ciśnienia, krytyczna liczba Reynoldsa
STRESZCZENIE
W artykule oceniany jest rodzaj ruchu w przewodzie pracującym pod ciśnieniem w warunkach oscylacyjnego przepływu wody. Ruch oscylacyjny cieczy w przewodach może być rozpatrywany jako ruch naprzemienny lub jednokierunkowy. Ruch naprzemienny obejmuje zjawisko uderzenia hydraulicznego oraz wahania masy w układzie. Do ruchu jednokierunkowego o oscylacyjnym przepływie można zaliczyć przepływ krwi w tętnicach oraz zmienne w czasie przepływy, np. w sieciach wodociągowych. W przypadku małych amplitud prędkości przepływy te traktuje się jako quasi-ustalone. W przepływach oscylacyjnych można wyróżnić pięć stref ruchu: laminarny, zaburzony laminarny, słabo turbulentny, warunkowo turbulentny i o turbulencji w pełni rozwiniętej. Ze względu na trudności oceny granicy rozdziału tych stref, rozważania teoretyczne i doświadczalne koncentrują się na wyznaczeniu granicznej wartości liczby Reynoldsa Rekr, dla której turbulencja jest już w pełni rozwinięta. Przeanalizowano wpływ częstotliwości oscylacji na wartość Rekr. Stwierdzono, że w przypadku niskiej częstotliwości krytyczna wartość liczby Reynoldsa jest porównywana z wartością Rekr jak dla ruchu ustalonego. W przypadku wyższej częstotliwości oscylacji tego ruchu Rekr może przyjmować wartości większe. Interesującym zagadnieniem jest kształtowanie się oporów, zarówno w przepływie laminarnym, jak też turbulentnym, w przepływach o charakterze oscylacyjnym. Zagadnienie to jest szczególnie ważne przy ocenie warunków przepływu o charakterze quasi-ustalonym, typowych dla sieci wodociągowych. Obecnie są prowadzone badania eksperymentalne wpływu oscylacji prędkości przepływu na opory ruchu w przewodach wykonanych z różnych materiałów.

Marian Kwietniewski, Julia Trymucha
Ocena awaryjności otwartego układu chłodzenia w elektrowni konwencjonalnej metodą analizy wieloczynnikowej str. 17
Słowa kluczowe: układ chłodzenia, analiza wieloczynnikowa, energetyka konwencjonalna
STRESZCZENIE
Tematem artykułu jest problematyka badania procesów wytwarzania energii elektrycznej w energetyce konwencjonalnej pod kątem sprawności działania, tj. niezawodności. Przedstawiono ocenę awaryjności, wykorzystując do tego analizę wieloczynnikową. Scharakteryzowano układ chłodzenia i opisano przeprowadzone badania, których istotnym elementem jest analiza awaryjności urządzeń tworzących układ chłodzenia. W wyniku przeprowadzonych badań przedstawiono klasyfikację zarejestrowanych uszkodzeń ze względu na typy, tj.: Uu – uszkodzenia urządzeń, Wu – wyłączenia urządzeń, oraz Wb – wyłączenia bloków. Zaprezentowano również metodykę analizy log-liniowej oraz otrzymane wyniki. Z analizy wieloczynnikowej wynika, iż w przypadku układu chłodzenia mamy do czynienia z interakcjami jedno- i dwuczynnikowymi. Interakcje jednoczynnikowe występują w przypadku urządzeń i poszczególnych typów występujących uszkodzeń, natomiast interakcje dwuczynnikowe – między: urządzeniami a typami uszkodzeń, urządzeniami a ciągami technologicznymi, typami uszkodzeń a ciągami technologicznymi.

Stanisław Biedugnis, Sebastian Zieliński
Modelowanie funkcjonowania i zależności między elementami oczyszczalni ścieków komunalnych str. 33
Słowa kluczowe: projektowanie wspomagane komputerowo, oczyszczanie ścieków, oczyszczalnia ścieków, metody numeryczne w inżynierii środowiska, modelowanie procesów oczyszczania ścieków
STRESZCZENIE
W pracy przedstawiono podstawy budowy modelu opisującego funkcjonowanie oczyszczalni ścieków oraz zależności między jej modułami. Konstrukcja modelu została zbudowana z myślą o późniejszej jej implementacji w postaci programu komputerowego służącego do projektowania i analizy oczyszczalni ścieków.

Yuan Bai, Bronisław Bartkiewicz
Removal of heavy metals from wastewater using ion exchange resin Amberjet 1200H columns str. 43
Słowa kluczowe: metale ciężkie, jonity, kolumny jonitowe
STRESZCZENIE
Celem badań była ocena skuteczności usuwania z roztworu wodnego miedzi i cynku przez wymianę jonową na kolumnie wypełnionej żywicą Amberjet 1200H. Charakterystykę usuwania każdego z metali można było opisać izotermą Freundlicha. Pojemności jonowymienne żywicy, ustalone dla każdego metalu oddzielnie, wynosiły 2,13 val Zn/l i 2,74 val Cu/l. Kinetyka wymiany daje się opisać równaniem pierwszego rzędu.

Zdzisław Chłopek, Magdalena Zimakowska
Charakterystyki emisji zanieczyszczeń z samochodowych silników spalinowych str. 53
Słowa kluczowe: emisja, charakterystyki emisji, emisja z silników samochodowych, zanieczyszczenia
STRESZCZENIE
W pracy zostały przedstawione charakterystyki emisji zanieczyszczeń dla poszczególnych kategorii pojazdów – zależności emisji drogowej zanieczyszczeń od średniej prędkości ruchu, charakteryzującej model ruchu pojazdu, wyznaczone na podstawie wyników badań, zawartych w bazie danych oprogramowania INFRAS AG. Przedstawione zostały wyniki analizy wybranych charakterystyk emisji zanieczyszczeń z pojazdów samochodowych.

Krystyna Lelicińska-Serafin
Opory przepływu gazu przez biofiltr wypełniony stabilizatem z odpadów komunalnych str. 67
Słowa kluczowe: biofiltracja, opory przepływu, ustabilizowane odpady komunalne

STRESZCZENIE
Wśród biologicznych metod oczyszczania gazów najbardziej powszechne zastosowanie w skali technicznej znajduje biofiltracja. Koszty jej prowadzenia oraz efektywność w znacznym stopniu uzależnione są od oporów przepływu gazu przez wypełnienie biofiltrów. Celem niniejszej pracy było badanie oporów przepływu gazów przez złoże biofiltru w zależności od jego obciążenia powierzchniowego i wilgotności materiału wypełniającego. Jako wypełnienie zastosowano stabilizat z odpadów komunalnych (ustabilizowane odpady komunalne) pochodzący z zakładu mechaniczno-biologicznego przetwarzania pracującego według systemu DANO. Oprócz korzystnych parametrów tego materiału w postaci dobrych właściwości sorpcyjnych, bogatego zasiedlenia przez mikroorganizmy, dostępności oraz niskich kosztów w pracy udowodniono znakomitą jego przydatność jako wypełnienia biofiltrów pod względem wartości oporów przepływu.

Bartosz Wąsikowski
Hydrożele — nowy materiał pomocny w rekultywacji składowisk odpadów. Przegląd literaturowy str. 83
Słowa kluczowe: hydrożele, rekultywacja, składowisko odpadów
STRESZCZENIE
W artykule przedstawiono właściwości hydrożeli i potencjalne możliwości ich wykorzystania do procesu rekultywacji składowisk odpadów, a mianowicie: techniki rekultywacji składowisk odpadów, wykorzystanie hydrożeli w zabezpieczeniu przed „wypadaniem” roślin, przewidywany wpływ hydrożeli na rośliny oraz problemy, jakie mogą wystąpić po procesie rekultywacji.