Adaptacyjna metoda oceny ryzyka w eksploatacji sieci ciepłowniczych

Małgorzata Kwestarz

Zeszyt 81

Zarządzanie ryzykiem to jeden z podstawowych procesów, jaki powinien być realizowany w przedsiębiorstwach. Składa się z następujących etapów: identyfikacja zagrożeń, analiza prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzeń niepożądanych i możliwości ograniczenia ich oddziaływania, a na podstawie przeprowadzonych analiz podjęcie działań obniżających poziom ryzyka. W efekcie następuje podwyższenie poziomu bezpieczeństwa działalności w zakresie technicznym i ekonomicznym, co pozwala na stabilny rozwój firmy i stały wzrost efektów ekonomicznych. W pracy dokonano przeglądu stosowanych metod zarządzania ryzykiem, wskazując na ich wady i zalety. Wykorzystując analizę istniejących metod, zaproponowano nowatorską adaptacyjną metodę oceny ryzyka w eksploatacji sieci ciepłowniczych. Metoda ta została przetestowana i wdrożona w dwóch przedsiębiorstwach, do których należą sieci ciepłownicze znacząco zróżnicowane pod względem technicznym i parametrów eksploatacyjnych. Proponowana metoda okazała się skuteczna dla sieci przenoszących obciążenia cieplne w zakresie od kilku do kilkuset megawatów (MW), o zróżnicowanej topologii (sieci drzewowe, oczkowe), technologii wykonania (sieci kanałowe, preizolowane), zainstalowanych urządzeniach i armaturze odcinająco-regulacyjnej oraz otoczeniu zewnętrznym (obszar miejski, strefa przemysłowa). W adaptacyjnej metodzie uwzględniono współpracę sieci ciepłowniczej z rozproszonymi zasobnikami ciepła. W pracy wyjaśniono zasadę działania rozproszonego zasobnika ciepła typu DTTES (Distributed Tank Thermal Energy Storage), przedstawiając jego model matematyczny. Przeanalizowano także zjawisko uderzenia hydraulicznego, którego prawdopodobieństwo wystąpienia podlega ocenie w proponowanej metodzie. Adaptacyjna metoda oceny ryzyka w eksploatacji sieci ciepłowniczych została wykorzystana do budowy bazy ryzyka w programie komputerowym SimNet Heat – RiskTM. Jest to program służący do symulacji komputerowej parametrów pracy sieci ciepłowniczej współpracujący z aplikacją GIS. Baza ryzyka w środowisku SimNetHeatTM jest relacyjną bazą danych odwzorowującą odcinki sieci ciepłowniczej w postaci łuków na grafie o znanej geolokalizacji. Daje to możliwość wizualizacji wyników oceny i ułatwia proces prowadzenia analizy poziomu ryzyka, pokazując oceniane fragmenty sieci w postaci wyróżniania kolorem łuków grafu na podkładzie geodezyjnym.

Słowa kluczowe: ryzyko w eksploatacji rurociągów, mapa ryzyka, sieci ciepłownicze, intensywność uszkodzeń, niezawodność